Forum Cyfryzacji Szkół Wyższych, czyli znowu o cyfryzacji

W dniach 17-18 listopada 2022 w Bronisławowie k. Tomaszowa Mazowieckiego odbyło się Forum Cyfryzacji Szkół Wyższych, którego organizatorem był wydawca miesięcznika „IT w administracji”. Wśród prelegentów, którzy wystąpili na Forum, znaleźli się przedstawiciele Centrum Transformacji Cyfrowej w Ministerstwie Edukacji i Nauki, Ośrodka Przetwarzania Informacji – Państwowy Instytut Badawczy (OPI), Instytutu Badań Edukacyjnych (IBE), Międzyuniwersyteckiego Centrum Informatyzacji (MUCI), a także eksperci od cyfryzacji na uczelniach wyższych oraz dostawcy usług i produktów wspomagających proces cyfryzacji uczelni.

Przedstawicielka MUCI Pani dr Janina Mincer-Daszkiewicz rozpoczęła Forum, przedstawiając wprowadzone rozwiązania informatyczne w systemie USOS, począwszy od rekrutacji kandydatów na studia, a kończąc na procesie dyplomowania, co – jak podkreśliła – jest niezwykle istotne dla wprowadzenia pełnej  elektronicznej teczki studenta. Jako członek Stowarzyszenia Forum Dziekanatów i Zastępca Kierownika Dziekanatu Kolegium Prawa Akademii Leona Koźmińskiego, czyli osoba bezpośrednio pracująca z dokumentacją toku studiów, widzę dużą potrzebę zmian przepisów rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki w sprawie studiów (Dz.U. t.j. 2021, poz. 661 z późn. zm.), poprzez modyfikację § 15 ust. 1 (dokumenty wymagane przy rekrutacji, np. świadectwa maturalne lub dyplomy ukończenia studiów), co usprawniłoby prowadzenie przez uczelnie elektronicznej teczki studenta, bez konieczności kopii/skanów poświadczanych przez uczelnię powyższych dokumentów. Więcej na ten temat pisała wiceprezes Stowarzyszenia Forum Dziekanatów, Ewa Wiśniewska w artykule Elektroniczna teczka studenta – martwy przepis ustawy czy realna możliwość?

Podczas Forum Pan Łukasz Wawer, Zastępca Dyrektora Centrum Transformacji Cyfrowej w Ministerstwie Edukacji i Nauki przedstawił założenia nowej inicjatywy IT w MEiN “edukacja.gov.pl”. Projekt ten ma na celu zwiększenie efektywności procesów edukacyjnych w uczelniach i zakłada integrację m.in. obecnych systemów takich jak: SIO, POL-on i Studia, poprzez wdrożenie np. indywidualnego konta edukacyjnego, indywidualnego konta naukowca czy centralnego systemu rekrutacji. Założeniem centralnego systemu rekrutacji, byłoby np. zaprezentowanie dla kandydata na studia oferty wszystkich uczelni (informacji o warunkach rekrutacji, limitach, progach dostępności),  zaproponowanie kandydatowi kierunku studiów, uwzględniając np. jego ścieżkę edukacyjną czy osiągnięcia, jak również dokonanie rejestracji na wybrane przez niego studia. Indywidualne konto edukacyjne byłoby przestrzenią do posiadania przez obywatela w jednym miejscu, pełnej informacji na temat jego wykształcenia. Umożliwiałoby jednocześnie poświadczenie wykształcenia, w tym elektroniczne dyplomy. Posiadacz takiego konta mógłby wykorzystać je podczas rekrutacji na uczelnię (wspomniany powyżej centralny system rekrutacji), jak również w procesie aplikowania do pracy poprzez udostępnienie pracodawcy poświadczonych danych o wykształceniu. Z kolei Indywidualne Konto Naukowca stanowiłoby w pewnym sensie jego wizytówkę, która zawierałaby zbiór informacji na temat osiągnięć i kariery naukowej. Zgromadzone informacje w tym portalu, mogłyby być wykorzystywane również w procesach zachodzących w systemie szkolnictwa wyższego. Posiadacz konta mógłby wykorzystać je np. w sprawach ubiegania się o granty lub w procesach awansu naukowego (centralny system rekrutacji).

Kolejnymi prelegentami, którzy nawiązali do wystąpienia Pana Dyrektora Łukasza Wawra, byli Pan dyr. Michał Przymusiński z IBE oraz Pan Łukasz Błaszczyk z OPI. Pan Michał Przymusiński, Zastępca dyrektora ds. Cyfryzacji Nauki i edukacji z Instytutu  Badań Edukacyjnych omówił m.in. założenia projektu indywidualnego konta edukacyjnego, projektu eRekrutacji, eLearning. Przedstawiciel OPI Pan Łukasz Błaszczyk omówił projekt elektronicznego dyplomu w technologii blockchain. Uwierzytelnienie i zabezpieczanie wydawanych dyplomów elektronicznych jest tematem aktualnym i bardzo interesującym, w kontekście elektronicznej teczki studenta i cyfryzacji w uczelni. Wystąpienia przedstawiciela Centrum Transformacji Cyfrowej w MEiN, IBE oraz OPI nawiązywały do nowotworzonego projektu „edukacja.gov.pl”.

W trakcie Forum poruszone zostały również kwestie prawne, nałożone na państwa członkowskie UE w kwestii digitalizacji dokumentów,  które przedstawiła Pani Izabela Mrochen oraz danych badawczych wynikających z regulacji w ustawie o otwartych danych – Pan Mikołaj Garstka. Nawiązując do pierwszego zagadnienia ważnymi zasadami digitalizacji wytwarzanych dokumentów  jest postrzegalność, funkcjonalność, zrozumiałość i kompatybilność. Na uczelnie, które są podmiotami usługowymi, taki obowiązek nakłada dyrektywa WCAG (Web Content Accessibility Guidelines) – obecnie obowiązująca wersja dyrektywy to WCAG 2.1. Czytelność i dostępność do wytworzonych dokumentów musi być zapewniona dla wszystkich użytkowników, również dla osób z różnymi dysfunkcjami czasowymi lub trwałymi. Jest to temat bardzo aktualny, zwłaszcza w erze transformacji cyfrowej. Natomiast ustawa o otwartych danych i ponownym wykorzystaniu informacji sektora publicznego (Dz.U. 2021, poz. 1641 z późn. zm.) określa zasady oraz wyłączenia udostępniania przez uczelnię danych badawczych.

W Forum wzięli udział także Ewa Wiśniewska, Anna Pietrzyk i Dariusz Wronikowski z naszego Stowarzyszenia. Oprócz ciekawych prezentacji mieliśmy możliwość wymiany doświadczeń. Na koniec nastąpiła wymiana koszulek pomiędzy ALK i AGH, co uwieczniliśmy na wspólnym zdjęciu (Anna Pietrzyk z AGH w koszulce ALK i Dariusz Wronikowski z ALK w koszulce AGH)

Organizatorom gratulujemy bardzo ciekawego Forum i bardzo dziękujemy za zaproszenie.