Nostryfikacja dyplomów i szczególny status studiów podyplomowych

Na uczelniach wakacje są czasem przygotowań do nowego roku akademickiego, kandydaci na studia przechodzą proces rekrutacji, a zrekrutowani niegdyś studenci stają się absolwentami. Uczelnie w ramach swoich możliwości i kreatywności administracji wypracowały sposoby procedowania w warunkach pandemii usprawniając procesy i próbując to co się da przenieść na obsługę zdalną. Nie wszystko się jednak da, bo mimo wielu korzystnych zmian w przepisach prawnych, nadal oczekujemy na kolejne rozwiązania umożliwiające uczelniom cyfryzację procesów rekrutacji na studia i bieżącej obsługi studenta. Oczekując na zmiany w przepisach prawnych zwłaszcza w kontekście rekrutacji warto także zwrócić uwagę na istotny problem związany z przyjęciem kandydatów na studia podyplomowe.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami ustawy PSWiN, uczestnikiem studiów podyplomowych w Polsce może zostać osoba, która posiada kwalifikację pełną co najmniej na poziomie 6 uzyskaną w systemie szkolnictwa wyższego i nauki (art. 160 ust. 3 PSWiN). Oznacza to, że zagraniczny dyplom daje prawo do ubiegania się o przyjęcie na studia podyplomowe w polskiej uczelni, jeżeli spełnia jedno z poniższych kryteriów:

• został uznany za równoważny z polskim odpowiednikiem na podstawie umowy międzynarodowej, lub
• został uznany za równoważny z polskim odpowiednikiem w drodze nostryfikacji, lub
• został uznany za równorzędny z polskim dyplomem potwierdzającym posiadanie kwalifikacji pełnej co najmniej na poziomie 6 Polskiej Ramy Kwalifikacji na podstawie przepisu art. 326.1 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (dotyczy dyplomów z państw członkowskich UE, OECD i EFTA).

Oznacza to, że w przypadku osób, które uzyskały dyplomy w państwach poza UE, OECD, EFTA lub dyplomy, które nie są uznane na podstawie umów międzynarodowych dyplomy wymagają długiej i kosztownej nostryfikacji. To powoduje, że kandydat zmuszony jest zrezygnować z podjęcia tej formy studiów ze względu na koszty, albo w momencie kiedy uzyska nostryfikację jest już za późno na podjęcie studiów w danym roku akademickim. Bywa też tak, że uczelnie po prostu nie chcą przyjmować kandydatów z takimi dyplomami ze względu na długotrwałą i kosztowną procedurę nostryfikacji, którą musi przeprowadzić uczelnia, nadająca osobie, która ją przejdzie, prawo do posługiwania się polskim tytułem zawodowym na podstawie dyplomu wydanego w innym kraju. Zmiana dotycząca nostryfikacji dyplomów na studia podyplomowe pojawiła się w Ustawie 2.0 i trudno znaleźć przyczynę takiego rozwiązania. Dlaczego, kandydat z tytułem magistra wydanym na Białorusi, Ukrainie, w  Indiach czy w  Iranie może ubiegać się u nas o przyjęcie na studia II stopnia czy nawet doktoranckie bez żadnych dodatkowych nostryfikacji, a na podyplomowe czy MBA już nie?

W przypadku studiów II stopnia możliwa jest rekrutacja, jeżeli kandydat ma dyplom ukończenia studiów (art. 69 ust. 3 PSWiN), natomiast w przypadku szkoły doktorskiej kandydat powinien posiadać tytuł zawodowy magistra, magistra inżyniera albo równorzędny (art. 200, ust. 1). Studia doktoranckie dają wyższy poziom KRK w stosunku do studiów podyplomowych, czy MBA – stąd wydaje się, że rekrutacja na studia podyplomowe nie powinna być ograniczona większymi obostrzeniami. W kontekście przepisów dotyczących rekrutacji na studia podyplomowe warto by było rozważyć zrównanie w prawach kandydatów na studia podyplomowe z innymi kandydatami na studia w tym zakresie. Problem został zgłoszony do MNiSW – czekamy zatem na zmiany!

Współpraca: Dana Duda, Katarzyna Górak-Sosnowska