O ostatnim kroku w toku studiów – co się zmieni w zakresie wydawania dyplomów

Cytując słowa piosenki „nic nie może przecież wiecznie trwać”, w lipcu 2018 r. podpisane zostały dwie ustawy, które rewolucjonizują szkolnictwo wyższe, w tym również kwestie sporządzania dyplomów:

1. Ustawa z dnia 03.07.2018r. – Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. 2018 poz. 1669),
2. Ustawa z dnia 20.07.2018r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. 2018 poz. 1668).

Zgodnie z art. 265 ustawy z dnia 03.07.2018r. – Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce:

Studia rozpoczęte przed rokiem akademickim 2019/2020 prowadzi się na podstawie dotychczasowych programów kształcenia, z tym że:

1) w okresie od dnia wejścia w życie ustawy, o której mowa w art.1, do dnia 30 września 2019r. – uczelnia wydaje absolwentowi tych studiów dyplom ich ukończenia zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 167 ust. 3 ustawy uchylanej w art. 169 pkt. 3;

2) od dnia 1 października 2019r. – uczelnia wydaje absolwentowi tych studiów dyplom ich ukończenia zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 81 ustawy, o której mowa w art.1*

Zgodnie z ustawą z dnia 20.07.2018r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. 2018 poz. 1668). Art. 77:

1. Absolwent studiów otrzymuje dyplom ukończenia studiów na określonym kierunku i profilu potwierdzający wykształcenie wyższe oraz tytuł zawodowy:

1) licencjata, inżyniera albo równorzędny potwierdzający wykształcenie wyższe na tym samym poziomie – w przypadku studiów pierwszego stopnia;

2) magistra, magistra inżyniera albo równorzędny potwierdzający wykształcenie wyższe na tym samym poziomie – w przypadku studiów drugiego stopnia i jednolitych studiów magisterskich.

2. W terminie 30 dni od dnia ukończenia studiów uczelnia wydaje absolwentowi dyplom ukończenia studiów wraz z suplementem do dyplomu oraz ich 2 odpisy, w tym na wniosek absolwenta – ich odpis w języku obcym.

W myśl art. 79 uczelnia publiczna może pobierać opłaty za:

(…) 4) wydanie odpisu w języku obcym dyplomu ukończenia studiów i suplementu do dyplomu, innych niż wydane na podstawie art.77 ust. 2;

5) wydanie duplikatu dyplomu ukończenia studiów i suplementu do dyplomu (…)

*Ustawa z dnia 20.07.2018r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce

Zgodnie z §36 Rozporządzenia MNiSW z dn. 27.09.2018r. w sprawie studiów (dz. U. 2018 poz. 1861) opłaty za wydanie dyplomu wynoszą odpowiednio:

1. 20 zł za: „wydanie odpisu innego niż wydany na podstawie art. 77 ust. 2 ustawy”:

• dyplomu ukończenia studiów w języku obcym
• suplementu do dyplomu w języku obcym

2. za wydanie:

• duplikatu dyplomu ukończenia studiów
• duplikatu suplementu do dyplomu.

Do wejścia w życie ww. przepisów pozostało mniej niż 9 miesięcy. Na chwilę obecną uczelnie próbują dostosować swoje statuty, regulaminy, zarządzenia i pozostałe akty prawne do obowiązującej ustawy. W kwestii wydawania dyplomów i suplementów mamy na chwilę obecną wiele pytań i wątpliwości. Co się zmieni od 01.10.2019 r.? Główne zmiany:

1. usunięty został katalog języków obcych, w których wydawane będą odpisy dyplomów ukończenia studiów. Brak jakiegokolwiek zawężenia daje możliwość zamówienia odpisu w dowolnym języku, co przy obecnej polityce umiędzynarodowienia uczelni w Polsce, jest bardzo prawdopodobne, że już wkrótce staniemy przed faktem konieczności drukowania tych dokumentów w języku chińskim czy hindi;
2. kwestia wydawania suplementu w języku obcym również bez zawężenia jak do tej pory miało to miejsce do języka angielskiego;
3. usunięto opłatę za wydanie dyplomu;
4. znacząco zmalała, do 20 zł opłata za wydanie duplikatu dyplomu. Nikomu, kto chociaż raz musiał sporządzać duplikat dyplomu sprzed kilkudziesięciu lat nie trzeba tłumaczyć, jak trudne to i czasochłonne zadanie;

Dodatkowo zapisy ustawy zostały tak sformułowane, że ich jednoznaczna interpretacja jest wręcz niemożliwa. Czytając art. 77 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce nie wiadomo do końca ile odpisów suplementu w języku polskim otrzymuje absolwent. Jeden czy dwa? Jeszcze trudniejsze wydaje się rozstrzygnięcie za jaki odpis pobiera się opłatę w kwocie 20 zł (art. 79 uczelnia publiczna może pobierać opłaty za wydanie odpisu w języku obcym dyplomu ukończenia studiów i suplementu do dyplomu, innych niż wydane na podstawie art. 77 ust. 2). Czy ustawodawca miał na myśli dokument w jednym języku, np. angielskim za który absolwent nie wnosi opłaty, zaś za każdy inny naliczana jest mu powyższa kwota? A może jeden, w dowolnym języku, przysługuje mu nieodpłatnie, a za każdy dodatkowy płaci? Nie wiem.

Z tym poczuciem niepewności i niewiedzy kończę mój wpis. Jedyne co przychodzi mi na myśl patrząc na to co nas czeka, cytując Periandera, jednego z mędrców starożytnej Grecji: „W jedności siła”. Może nasz głos, jako Stowarzyszenia Dziekanatów, a więc pewnej większej reprezentacji nie pozostanie bez odpowiedzi i być może nie od razu możemy liczyć na zmiany przepisów prawa, ale chociaż o jednoznaczną wykładnię z Ministerstwa.